NguyễnNguyễn - Hồn thơ lạc lõng chốn thiên thu

Chút Cảm nhận về thi phẩm Tình lạc của Thi nhân Nguyễn Nguyễn.

Hồn thơ lạc lõng chốn thiên thu…

Khi nói về thơ ca, là nói về cho tất cả những suối nguồn, áng mây, ngọn gió và cơn song biển dạt dào, thơ ca bao gồm luôn cả những sớm mai, buổi chiều và cả những niềm khắc khoải, đọc và thưởng thức qua thơ… chúng ta đều có những cảm xúc và những cảm nhận về cho tâm hồn của những tác giả thơ ca, riêng trong thế giới văn học – có lẽ chúng ta cũng đã đọc rất nhiều loại thơ ca từ những bậc đại thi hào cho đến những cây đại thụ, đến những bậc sư phụ, thi nhân…. Cho đến những bậc thi sĩ hiện đại… và cho đến bây giờ thơ ca vẫn luôn là một áng mây, suối nguồn lãng mạn trong tâm hồn ca những tác giả và người đọc… Từ đó trong cuộc sống của chúng ta mới thấy được những cái chân tình, sự lãng mạn và những chút hoài cảm nào đó trong cuộc sống…. 

Nhân được thưởng thức qua thi phẩm Tình Lạc của thì sĩ Nguyễn Nguyễn, chúng tôi đều có cho mình những nỗi niềm thật cảm xúc, từ đó mới có những thoáng Cảm nhận về cho một thi phẩm đắt giá và hư hư ảo thực như vậy, dẫu biết rằng, lời thơ chứa đựng cho chính mình những ảo mộng trong thi ca, nhưng từ đó cũng đủ nói lên sự phản ánh của một tâm hồn, truyền tải đến người đọc những phong thái bay bướm, nhẹ nhàng và tha thướt, nhưng khi bàn đến chuyện tình yêu, thì phải nói từ xưa đến giờ, không có một thi phẩm tình yêu nào mà không mang lại cho người đọc một chút cam xúc lâng lâng khó tả…. mà hôm nay có lẽ thi phẩm Tình Lạc của Nguyễn Nguyễn một phần nào nói lên điều đó… 

TÌNH LẠC

Tôi ở bên này ôm dĩ vãng,
Thương miền ký ức lạc loài trôi.
Nặng bước chân mang lời tình tự,
Về tặng người xưa chốn phương trời.
Dốc thẳm vàng phai còn chút mộng,
Mà tôi còn thấy mấy lần trông,
Người em sương khói giờ che khuất,
Tình bỏ vai mang hết nặng lòng.
Tôi biết người đi là không thể,
Gặp nhau lần nữa nối câu thề.
Ra đi là mất, là vĩnh viễn,
Là thoáng trăm năm một lối về.
Từ ly nêm đắng lời tiễn biệt,
Rời rã hiên mưa khóc tạ tình,
Sương rớt lên đời mang hồn lạc,
Xa kẻ còn yêu đứng một mình.
Giờ còn đâu nữa xưa hình bóng,
Một trời thăm thẳm nhạt nhòa phai.
Mười năm mà tưởng là hữu hạn,
Níu áo người đang bước dậm dài.
Nhưng sẽ trăm năm người miên viễn,
Bên câu dĩ vãng ngậm ngùi mang,
Em là ký ức, là mãi mãi,
Mà tôi khắc khoải mộng bẽ bàng...
Nguyễn Nguyễn


 Thi nhân NguyễnNguyễn
___________________________
Nếu ai đã từng thưởng thức và cảm nhận được thi phẩm “Đường vào Tình Sử” của thi nhân Đinh Hùng trong phong trào Thơ mới đã được đưa vào nền văn học nước nhà của thời kỳ thập niên 60, 70 mà mở đầu cho bài Tình già của Phan Khôi thì có lẽ trong phong trào Thơ Mới của các bậc thi nhân thi hào lão thành ngày xưa mới trân trọng nguồn thơ là giá trị như thế nào…. Nếu thi phẩm Đường Vào Tình Sử của Đinh Hùng đã gợi cảm lên trong ai đó với những cảm xúc của một câu chuyện tình để rồi vấn vương những thương đau…. Thì hôm nay con người thi nhân Nguyễn Nguyễn – cũng đã gợi lên cho chúng ta chút cảm thoáng như vậy với hồn thơ Tình Lạc như thế ấy… 

Tình yêu – có thể nói bao giờ và cũng như thời đại nào cũng là một vấn đề muôn thưở trong trái tim của mỗi con người chúng ta, ở đây người thi nhân Nguyễn Nguyễn cũng đã mở đầu cho chúng ta nhận thấy trong mối Tình Lạc và nhà thơ muốn diễn tả và gợi nhớ lên cho chúng ta thấy khi đã chia lìa xa nhau… không biết là chia xa hai người hai ngã, mà cái bản ngã ở đây là đôi kẻ đôi đường trên nhân gian hay là một người đã ôm mộng xuống tuyền đài … để còn những vấn vương nào cho sự đời nhân thế ? người thi nhân Nguyễn Nguyễn chỉ úp mở với một tâm trạng chia xa khi mở đầu cho một cuộc chia ly như thế - để lòng người phải khắc khoải chút chờ mong – dẫu biết nhau yêu nhau, khi chia lìa thì bao nhiêu là vấn vương và luyến nhớ cho người ở lại… Từ đó dấy lên trong tim những khắc khoải hy vọng và đợi chờ, một câu chuyện tình của Nguyễn Nguyễn có lẽ khác hẵn với câu chuyện đường thi của Đinh Hùng ngày xưa đã đi vào một giấc mộng ngàn thu, để chúng ta có chút cảm xúc nào đó một khi đọc lại qua những bài thơ mà chúng ta bắt gặp… Nếu thi hào Đinh Hùng đã có đoạn: . . . . . . Anh sẽ tìm em, chiều nào tận thế - Khi những sầu thương cất cánh xa bay - Khi những giận hờn, khi những mê say - Khi tất cả hiện nguyên hình ảo mộng: - Giọt lệ hoa niên, cung đàn hoài vọng - Và những hương thơm tình ái trao duyên - Những không gian thăm thẳm mắt u huyền - Những vạt áo bỗng trở màu sông biển - Chúng ta đến, mùa xuân thay sắc diện - Chúng ta đi, mùa hạ vụt phai nhoà - Gương mặt mùa thu phút chốc phôi pha - Ta dừng gót, chợt mùa đông tàn phế . . . . . . . (Đường vào Tình sử - Đinh Hùng) thì hôm nay đã có Nguyễn Nguyễn với một lời than oán cho một câu chuyện của mình…

Tôi ở bên này ôm dĩ vãng,
Thương miền ký ức lạc loài trôi.
Nặng bước chân mang lời tình tự,
Về tặng người xưa chốn phương trời.
Dốc thẳm vàng phai còn chút mộng,
Mà tôi còn thấy mấy lần trông,
Người em sương khói giờ che khuất,
Tình bỏ vai mang hết nặng lòng.
(Tình Lạc – Nguyễn Nguyễn)

Nhìn qua đoạn Cảm nhận của thi nữ Phương Đông của chúng ta, thì chúng ta nhận thấy qua hồn thơ của Nguyễn Nguyễn, một khi lọt qua mắt xanh của thi nữ Phương Đông, có lẽ từ một cảm tác – đến một niềm cảm xúc của người đọc, cho đến sự cảm nhận của thi nữ Phương Đông… có lẽ chúng ta nhận thấy niềm ưu tư và lạc quan thế nào trong phạm trù tình yêu và thi ca, mà hầu như chính ai cũng thế, như ngày xưa mối tình duyên thắm của nữ thi hào Jean Lemant với chàng thủy thủ ngàn khơi Robert Richard trong một thiên tình sử quá ư là đậm đà bản sắc, hai người yêu nhau tha thiết và cùng nhau thề non hẹn biển để mối tình của họ sẽ được đi vào niềm hạnh phúc… nhưng ai ngờ những ngày lênh đênh trên biển cả… đúng vào lúc mà R.Richard đang ngồi viết cho Jean Lemant bức thư tình thề non hẹn ước… thì cơn bão giông ập đến đã làm cho con thuyền của R.Richard phải tan nát trong cơn giông tố…. và ngoài biển khơi xa vời vợi không có sự trợ giúp, nên R.Richaed cùng các bạn thuyền đã trở thành người của nghìn thu…. Một câu chuyện tình thời tiền sử không kém phần lâm ly, để rồi các nhà văn thời ấy, đã phải đi vào huyền thoại bằng những thơ ca và tiểu thuyết…. 

Còn hôm nay vối thi nhân Nguyễn Nguyễn của chúng ta, có lẽ là một nhân vật, một vai diễn, một con người trong một cuộc tình duyên không thành tựu, để rồi khi cảm tác về cho một hồn thơ qua thi phẩm và chúng ta cũng nhận thấy lên được điều đó như thế… từng câu, từng lời trong bài thơ, nếu người con gái trong câu chuyện tình của Nguyễn Nguyễn không nhỏ lệ sang ngang, thì cũng đã nhỏ lệ cho một linh hồn vừa thoát ra khỏi nhân thế trầm ai, một cuộc chia ly, người đi chưa nói hết lời hẹn ước, và người ở lại chưa nói nỗi câu tạ từ, hai phương trời mang nặng mãi lòng ai và còn nhìn nhau để ứa lệ cho lần cuối…. cái lần cuối của thi nhân Nguyễn Nguyễn trong thi phẩm Tình Lạc hôm nay – có lẽ chúng ta không thấy những câu – từ nói lên ngày về hội ngộ, mà một lần đã ra đi là mất nhau, là vĩnh viễn, biết bao nhiêu cay đắng và xót xa qua lời thơ như thế, để rồi đã làm cho người đọc dấy lên những cảm xúc…. Nếu “Tôi biết người đi là không thể”… thì “Từ ly nệm đắng lời tiễn biệt”…. đã nói lên cuộc chia hai trong câu chuyện tình duyên này đang đi vào hai thế giới nghìn trùng xa cách…. Hoặc “Gặp nhau lần nữa nối câu thề”… thì “Rời rã hiên mưa khóc tạ tình, hay “sương rớt trên đời mang hồn lạc, Xa kẻ còn yêu đứng một mình”…. Thì chúng ta nhận thấy một câu chuyện tình yêu ướt đẫm lệ ngàn thu… mà ai còn đứng để nhìn thấy người yêu mình cứ mãi đi xa và bay xa ??? nếu thi nhân Nguyễn Nguyễn của chúng ta là một trong hai nhân vật của thi phẩm, thì có lẽ tâm trạng của chính cõi lòng Nguyễn Nguyễn đang khóc than cho câu chuyện tình của anh – còn nếu Nguyễn Nguyễn chỉ là một vai trò minh chứng thì câu chuyện tình này cũng đã được đi vào một huyền thoại, một câu chuyện tình đẹp như đôi tình nhân J.Lemant và R.Richard hay những câu chuyện tình đã đi vào một cõi thi ca từ ngàn xưa…. 

Tôi biết người đi là không thể,
Gặp nhau lần nữa nối câu thề.
Ra đi là mất, là vĩnh viễn,
Là thoáng trăm năm một lối về.
Từ ly nêm đắng lời tiễn biệt,
Rời rã hiên mưa khóc tạ tình,
Sương rớt lên đời mang hồn lạc,
Xa kẻ còn yêu đứng một mình.
(Tình Lạc – Nguyễn Nguyễn)


  Thi nữ Phương Đông (Lê Thị Phương Đông)

Dẫu biết trong tình yêu, con người ta có thể cho nhau tất cả, hy sinh cho nhau tất cả chỉ ngõ hầu lấy lại hai chữ tin yêu và hạnh phúc, đã là con người, thì ai cũng thế, cho dù con người và một cảnh vật, con người với một chút nào đó trong thiên nhiên – đều có một mối thân tình với nhau… huống gì thực tiễn ở đây với thi nhân Nguyễn Nguyễn, hay là như chúng tôi đã đề cập về cho thi hào Đinh Hùng với câu chuyện tình ở trên đây… chắc hẵn chúng ta cũng nhận ra điều đó, thơ ca là những suối nguồn, những áng mây bao la, những con sóng trong một đại dương nghìn trùng… là những ngọn gió hiu hiu đưa những áng mây về cõi vô định… thì Đường vào Tình sử của thi hào Đinh Hùng cũng đã có đoạn: ……. Chúng ta thở những hơi nồng nhiệt đới - Nghe mùa xuân nẩy lộc rợn trên vai - Có những giấc mơ lẻn vào quá khứ - Có những chiêm bao đi về tương lai - Anh gặp em anh từ thuở nào? - Mênh mang sóng mắt - Ngờ biển dâu - Núi non nhìn ta vừa nghiêng đầu - Hình như hội ngộ - Từ ngàn thâu - Ta tỉnh hay mơ? Chiều nay trăng khép - Hàng mi sầu - Hay tà dương thu - Mưa rơi mau? - Em ơi! Vệt nắng phù kiều uốn mình ô thước - Ta, suốt đời ngư phủ - Thả con thuyền trên mái tóc em buồn lênh đênh - Ôi chao dĩ vãng, Dĩ Vãng thần linh! - Một phút, một giây, nhìn ta ngàn kiếp! - Thầm gọi cỏ hoa sang tự tình - Lời nói bâng khuâng, bàn tay duyên nghiệp - Anh nhìn em như chiêm ngưỡng một hành tinh…  (Đường vào Tình sử - Đinh Hùng) – thì một mối tình lạc lõng giữa nhân thế sự đời của Nguyễn Nguyễn sẽ còn làm cho chúng ta có rất nhiều câu hỏi Tại sao lại mất nhau, và mất nhau như thế nào, nhưng nếu ở đây qua thi phẩm của thi nhân Nguyễn Nguyễn nếu trả lời minh bạch cho chúng ta – thì cái giá trị của hồn thơ và cái giá trị của một câu chuyện ắt hẵn sẽ không còn nữa…. mà phải để cho người đọc tự nghĩ suy và cảm nhận… Chính chúng tôi cũng như thế, chúng tôi không dám nói là người yêu nào đó trong thi phẩm Tình Lạc đã chết – hoặc là đã Sang ngang đổ lệ sầu… Vâng – chỉ có hai phương thức đó thôi mà chính Nguyễn Nguyễn đã để cho chúng ta tự suy nghĩ qua những câu những từ luyến láy trong một bài thơ mà người đọc sẽ cảm nhận lên cho mình những ý tưởng… Cái giá trị của một hồn thơ là sự suy nghĩ và nhận định, cái giá trị của một bài thơ khi đã tung cánh bay đi khắp phương trời là một sự im lặng của tác giả để cho bài thơ đó là một đoạn phim và người đọc đã xem qua và còn có những ý tưởng nhạn xét và sự cảm xúc…. Ở đây – thông qua lời nhận xét của thi nữ Phương Đông, thì ai ai cũng nhận thấy ngoài cái hay của hồn thơ… thì nó còn chứa đựng trong chúng ta một cái giá trị về thơ ca, mà không phải ai ai cũng có được một hồn thơ như thế… Bởi vì một sự giá trị của bất cứ một thi phẩm bất kỳ, nó đều có sự nâng cao nhận thức và cái giá trị, uy tín của tác giả bài thơ qua một cái nhìn, và trong cái nhìn đó chứa đựng cả một sự đồng cảm lớn lao… từ đó cái giá trị từ bài thơ với tác giả sẽ được nâng cao khi thông qua với chúng ta những ý tưởng lạc quan hơn thế…. Ở đây người thi nữ Phương Đông là một trong 1001 ý tưởng như thế…. Còn với chúng tôi chắc chắn cũng còn với nhiều ý tưởng khác….

Giờ còn đâu nữa xưa hình bóng,
Một trời thăm thẳm nhạt nhòa phai.
Mười năm mà tưởng là hữu hạn,
Níu áo người đang bước dậm dài.
Nhưng sẽ trăm năm người miên viễn,
Bên câu dĩ vãng ngậm ngùi mang,
Em là ký ức, là mãi mãi,
Mà tôi khắc khoải mộng bẽ bàng...
(Tình Lạc – Nguyễn Nguyễn)

Thế mới biết, thơ ca là những chút cảm xúc thật nghẹn ngào, trong mỗi tư duy của mỗi con người – có thể nói trong bài viết về cho thi nữ KimVui một người con quê mẹ của miền Trung thân thương và ruột rà… NgNgHai cũng đã có đoạn: . . . . . . Thơ là một áng mây nhẹ trôi cứ bay hoài bay mãi, - Còn văn thì là những cơn lốc vô tình trong gió thổi

Thơ là những cơn gió nhè nhẹ cứ còn mãi bềnh bồng - Văn phú là những cơn bão cuồng nhiệt có thể cuốn trôi đi thời gian - Thơ còn là những cánh hoa cứ mãi tỏa hương thơm trong vườn - Nhưng văn còn là những đàn bướm lượn phá tan đi nét đẹp dịu hiền của hoa - Thơ còn là những cảm xúc của những tâm hồn còn mãi thướt tha và bay bổng - Văn chỉ còn là giận hờn không tiền khoáng hậu và có thể nói lên tất cả - Thơ còn là những hoài cảm trong những  nỗi nhớ - Văn là cơn cuồng phong quét qua cõi đời với những cảm nhớ về xa xăm - Thơ là những người thiếu nữ diễm kiều trong tà áo quê mẹ thiết tha - Văn chương chỉ là những anh hùng vẫy vùng trong giông tố - Và thi phú là những ngọn đèn le lói suốt canh thâu trong nhiều nỗi nhớ - Còn Văn đàn sẽ là một ánh đèn pha cao áp chiếu rọi cháy bỏng cả tương lai. . . .  (Trích đoạn trong bài viết: KimVui – Hồn thơ còn mãi tình luyến lưu – NNH) http://runglathap.forumvi.net/t709-topic  - Cũng chính vì thế, mà hôm nay có lẽ trong mỗi con người của chúng ta đều đã có một chút gì đó khi cảm nhận về cho bất kỳ với một hồn thơ nào để chúng ta cùng thường thức như thế đấy… 

Có thể nói khi kinh qua thi phẩm Tình Lạc của Nguyễn Nguyễn, một con người, một thi nhân, với một nơi phương xa nào đó, mang trong mình một tâm trạng buồn thảm như thế thì ngày xưa với Thi hào Đinh Hùng của chúng ta cũng vẫn luôn mang một phạm trù như vậy… Ở đây, chúng tôi không có ý so sánh hơn thua với hai nhân vật của hai thời đại đã qua, không có ý khen chê với hai thi nhân của làng thơ Việt, nhưng ở đây chúng tôi muốn nói lên hết lòng qua một cảm nhận về cho những hồn thơ mà thôi…. Chứ còn thi nhân Nguyễn Nguyễn của chúng ta thì chỉ là bậc hậu thế (như chúng tôi) của thi hào Đinh Hùng mà thôi… Nếu Đường vào Tình sử của Đinh Hùng mang nặng những tư duy phóng đạt của một con người với câu chuyện tình đã đi vào một huyền thoại, thì Tình Lạc của Nguyễn Nguyễn cũng đã mang cho mình những dấu ấn luyến nhớ và khó phai không kém, vì cả hai đều cùng nhịp cất lên một bài ca Tình yêu muôn thưở…. Sống mà không có Tình yêu thì con người đã mất đi một nữa đời mình, câu chuyện tình có được hạnh phúc thì không có gì để nói, nhưng nếu đôi ngã chia lìa trong tình yêu thì đó là một thiên tình sử đẫm lệ, cái lệ sầu của tình yêu luôn là đề tài bất khuất cho những ai đã yêu và đang yêu như thế… 

Với thi phẩm Tình Lạc, chúng tôi chưa quen biết với thi nhân Nguyễn Nguyễn, chúng tôi chưa gặp được anh ấy, nhưng với niềm cảm tác trong thi ca, chúng tôi hy vọng rằng: anh Nguyễn sẽ thông cảm cho chúng tôi một khi chúng tôi mạo muội viết lên những chút cảm nhận này, để rồi chúng tôi nhận thấy qua hồn thơ của Nguyễn Nguyễn – ngày mai sẽ còn cất cánh và bay cao hơn nữa trong hồn thơ của mình… 

Xin chân thành kính chúc cho nhà thơ Nguyễn Nguyễn ngày càng vụt cánh bay cao… 

Nguyễn Ngọc Hải.