(Suy niệm Tin Mừng Matthêu (22, 34-40) được trích đọc vào Chúa nhật 30 thường niên)Người Do-Thái ngày xưa bị trói buộc bởi 613 khoản luật, gồm 365 luật buộc và 248 luật cấm. Tuân giữ bấy nhiêu khoản luật là một ách nặng không ai mang nổi, và giữa một rừng luật lệ như thế, việc tìm cho ra đâu là giới luật quan trọng hàng đầu là vấn đề nan giải. Đây cũng chính là vấn nạn mà một người thông luật đặt ra với Chúa Giê-su: "Thưa Thầy, trong sách Luật Mô-sê, điều răn nào là điều răn trọng nhất?"
Chúa Giê-su đáp: "Ngươi phải yêu mến Đức Chúa, Thiên Chúa của ngươi, hết lòng, hết linh hồn và hết trí khôn ngươi. Đó là điều răn quan trọng nhất và điều răn thứ nhất. Còn điều răn thứ hai, cũng giống điều răn ấy, là: ngươi phải yêu người thân cận như chính mình."
1. Giới răn yêu thương, tuy hai mà một Nhiều người vẫn tưởng rằng giới răn mến Chúa và giới răn yêu người là hai giới răn tách rời, nhắm về hai đối tượng khác nhau: một điều quy về Thiên Chúa còn điều kia quy về con người.
Thực ra, hai giới răn nầy đều quy về một mối: đó là yêu mến Thiên Chúa đang hiện diện nơi những người chung quanh, hay nói khác đi, yêu thương phục vụ những người chung quanh là phụng sự Thiên Chúa.
Qua Tin Mừng hôm nay, Chúa Giê-su xác nhận hai giới răn nầy không khác biệt nhau khi Người nói: "điều răn thứ nhất là ngươi phải yêu mến Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi, hết lòng, hết linh hồn và hết trí khôn ngươi. Còn điều răn thứ hai, cũng giống điều răn ấy là ngươi phải yêu người thân cận như chính mình" (Mt 22, 39)
Qua dụ ngôn về "cuộc phán xét cuối cùng", Chúa Giê-su gắn kết giới răn yêu người nên một với giới răn mến Chúa: những ai cho những kẻ đói khát vất vưởng đầu đường xó chợ một bữa ăn thì Chúa Giê-su nói là họ cho Người ăn; những ai cho những kẻ rách rưới hay mình trần một vài tấm áo thì Chúa Giê-su tuyên bố là họ đã cho Người mặc; những kẻ giúp đỡ những người phiêu cư, lang bạt không nhà có chỗ trọ qua đêm thì Chúa Giê-su nói họ đã cho Người trú ngụ… (Mt 25, 35-36)
Chúa Giê-su cũng long trọng khẳng định rằng khi người ta làm bất cứ điều gì cho những anh em chung quanh là làm cho chính Người. (Mt 25,40)
Thế nên, hai giới răn nầy không tách rời nhau, vì thực thi giới răn yêu người cũng là hoàn thành giới răn mến Chúa. Vậy thì tuy được kể là hai, nhưng hai giới răn nầy cũng quy về một mối.
2. Giới răn yêu thương là trung tâm mà các giới răn khác đều quy chiếu về.Hai giới răn nầy là trung tâm của mọi giới răn, vì tất cả các giới răn khác đều quy hướng về hai giới răn quan trọng nầy; đồng thời đây cũng là giới răn tối thượng bao trùm hết mọi giới răn khác. Vì thế, ai giữ trọn giới răn nầy thì được xem là đã giữ tròn tất cả các điều răn khác.
Thánh Phao-lô khẳng định như thế trong thư gửi tín hữu Rô-ma: "Thật thế, các điều răn như: Ngươi không được ngoại tình, không được giết người, không được trộm cắp, không được ham muốn, cũng như các điều răn khác, đều tóm lại trong lời nầy: Ngươi phải yêu người thân cận như chính mình. Đã yêu thương thì không làm hại người đồng loại; yêu thương là chu toàn Lề Luật vậy" (Rm 13, 9-10)
Và Chúa Giê-su, qua trang Tin Mừng hôm nay, cũng xác nhận như thế: "Tất cả Luật Mô-sê và các sách ngôn sứ đều tuỳ thuộc vào hai điều răn ấy". (Mt 22, 40)
***
3. Giới răn yêu thương là nền tảng cho đời sống an hòa.Khi tình thương không còn hiện diện trong gia đình thì người nhà sẽ xem nhau như thù địch, hạnh phúc sẽ vỗ cánh bay xa nhường chỗ cho bất hạnh xâm chiếm tâm hồn mọi người.
Khi tình yêu thương không còn bao trùm thôn xóm thì những người láng giềng xem nhau như người xa lạ và người ta cảm thấy lạc lõng ngay trên quê hương mình.
Khi tình yêu thương không còn ngự trị trên quê hương đất nước thì hận thù, ghen ghét, bạo lực sẽ lên ngôi; đồng bào trong cùng một tổ quốc quay ra khai thác, bóc lột nhau và đất nước sẽ chìm đắm trong đại dương oán ghét hận thù.
Chúa Giê-su đến trần gian nhen lửa yêu thương trong tim mọi người và Người mong sao cho lửa ấy cháy bùng lên. Người đề ra quy luật yêu thương làm nền tảng cho đời sống an hòa hạnh phúc.
Chỉ khi nào nhân loại chấp nhận sống theo quy luật yêu thương thì hòa bình và hạnh phúc mới thực sự đến với mọi người.
Nguyện xin Chúa Giê-su ghi khắc luật yêu thương của Người trong con tim nhân loại và giúp cho mọi người tuân giữ quy luật yêu thương để nhân loại luôn được sống trong an vui hạnh phúc.
Linh Mục Inhaxiô Trần Ngà